Je ziet ze steeds meer op de trails. Lopers op minimalistische schoenen of anders gezegd barefoot lopers. Is het een hype? Is het wel goed? Waarom niet op “gewone” schoenen? Is dat wel goed voor je voeten?
Allemaal vragen die ik niet ga beantwoorden. Ik ben namelijk geen dokter, geen fysiotherapeut, heb geen belangen bij een bepaald schoenenmerk en wil ook helemaal niets opleggen aan anderen. Maar ik kan wel uitleggen waarom ik op minimalistische schoenen loop.
Juist omdat je minimaal gedempt wordt moet je wel correct landen
Voor wie niet weten wat minimalistische schoenen zijn: dit zijn schoenen zonder demping in de zool en zonder hakverhoging (verschil in hoogte in de zool tussen hak en teen, ookwel “drop” genoemd). De schoenen zijn hierdoor zeer flexibel, licht van gewicht en zijn over het algemeen breder aan de voorkant om de tenen meer bewegingsruimte te geven.
Een bekende minimalistische schoen die je vast wel eens hebt gezien is die met de vijf aparte tenen, of helemaal minimalistisch; lopen op sandalen.
Hier lees je waarom ik loop op minimalistische schoenen (en sandalen).
Ruim 30 jaar geleden ben ik serieus met hardlopen begonnen. En dan bedoel ik ook serieus. Dus lopen met een doel (een snelle halve marathon) en het volgen van trainingsschema’s om dat doel ook te kunnen halen. Destijds op de weg en de atletiekbaan. Ik liep op “gewone” hardloopschoenen van een bekend merk die je na ongeveer 1000 km moet weggooien van de fabrikant want dan is de zool “op”. Prima allemaal en ik heb vele paren versleten. Maar ik merkte naarmate ik sneller werd, meer kilometers ging maken in de week, en vooral na een wedstrijd dat mijn lijf begon te piepen en te kraken. Er ontstonden allemaal pijntjes die langzaam steeds heftiger werden. Pijn in de knieën (kniebanden), de (onder)rug, nek en schouders. Vooral na een snelle halve marathon wedstrijd was het soms zo erg dat ik ’s nachts wakker werd van de pijn in mijn knieën. Mijn kniebanden zaten dan op slot en ik moest mijn benen helemaal strekken om de pijn te verminderen. Mijn lijf had ook steeds meer hersteltijd nodig na een wedstrijd of zware training.
De oorzaak van dit ongemak? Verkeerde looptechniek en daarmee een zware belasting voor mijn lijf. Ik was een echte haklander. Ik nam grote passen en lande met mijn voet ruim voor mijn lichaam. En dat in combinatie met een lichte vorm van HMS (Hypermobiliteitssyndroom). Uitgelegd, mijn gewrichtsbanden en pezen zijn wat flexibeler. Gelukkig niets ernstig. Met mij velen die dit hebben in een lichte vorm. Voor mij betekent het wel dat ik wat bekken instabiel ben en hierdoor snel rugklachten heb bij een verkeerde houding. Met de combinatie van (veel) hardlopen op asfalt waarbij mijn hak als eerste de grond raakte en dus de volle klap mocht opvangen gaf dit een dermate belasting op mijn lijf dat ik uiteindelijk 2 keuzes had. De eerste was een andere hobby gaan zoeken. Oftewel stoppen met hardlopen. Of…..een andere (en veel betere) looptechniek aanleren. Een looptechniek waarbij de schok belasting van hard neerkomen veel beter wordt opgevangen door je eigen lichaam.
De keuze was eenvoudig maar de weg er naar toe duurde wel een kleine 2 jaar. Je leert immers niet zomaar een nieuwe looptechniek aan. Concreet betekent dit jezelf dwingen om meer op je voorvoet/ middenvoet te landen en hierbij kleinere passen te nemen. Kleinere passen zorgen ervoor dat je je voet neerzet onder je lichaam in plaats van voor je lichaam. De impact van de landing wordt zo beter door je lichaam opgevangen. Bijkomend voordeel is dat deze looptechniek efficiënter is. Het kost minder energie.
Ik ben begonnen in de warming-up en cooling-down (ja dat deed ik toen nog als onderdeel van de snelle duur- en interval trainingen) door heel gefocust te lopen/ landen op je voorvoet. Doel was het bewust aanleren van deze andere looptechniek, zodanig dat deze uiteindelijk ook onbewust werd uitgevoerd.
Om een lang verhaal ietwat in te korten … na een kleine 2 jaar was ik volledig overgegaan naar de nieuwe techniek. Het lukte mij om de nieuwe techniek (nagenoeg) onbewust uit te voeren. Ook in wedstrijden. Maar waar ik ook een verandering in had aangebracht waren mijn schoenen. Naast de looptechnieken had ik mijzelf ook flink ingelezen in de bouw van het menselijk lichaam en de invloed van schoenen op de voetstand en de rest van het lichaam. Vanuit de theorie heb je bij een goede looptechniek geen demping in schoenen nodig. Je lichaam is gebouwd om te (hard)lopen. De loopbelasting van het neerkomen kan je lichaam prima opvangen mits je een juiste looptechniek toepast. Ook de hakverhoging (de “drop”) die vele schoenen hebben is totaal niet nodig. Sterker nog, het zorgt ervoor dat je achillespees korter wordt omdat deze niet meer volledig wordt gerekt. Dit korter zijn, oftewel te kort, is de oorzaak van vele achilles en kuit klachten. (Bekende oefening van de fysio bij kuitklachten is het oprekken van de achillespees en kuitspieren op een trap/ verhoging. Herkenbaar?).
Vanuit de theorie heb je bij een goede looptechniek geen demping in schoenen nodig. Je lichaam is gebouwd om te (hard)lopen.
Ergens is het ook wel logisch. De mens is in miljoenen jaren geëvolueerd naar de moderne mens zoals wij heden zijn. We liepen altijd op blote voeten. Pas de laatste paar eeuwen zijn we op schoenen gaan lopen. Dit omdat we verhardingen op onze wegen gingen toepassen en om onze voeten te beschermen tegen kou. Deze schoenen waren vaak niet meer dan een stukje leer onder de zool ter bescherming tegen de harde en soms scherpe stenen. Begin 18e eeuw kwamen de schoenen zoals wij die nu kennen. Met een hakverhoging (dames en heren), dit werd mode.
Bij de sportschoenen is pas sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw de zool met demping enorm opgekomen (uitstekende marketing). De jaren daarna was er een enorme ontwikkeling op vooral de hardloopschoenen met de meest fantastische namen voor weer een nieuwe schuimtechniek in de zool die nog beter was dan de vorige. Vandaag de dag zijn het volgens de schoen fabrikanten de carbonplaten in de zool die ons nog beter laten hardlopen.
Ik had dus ook de “gewone” hardloopschoenen aan de kant gezet en was overgestapt op minimalistische schoenen. Schoenen zonder “drop” en beperkte zooldikte. Het hielp mij destijds enorm goed met het aanpassen naar de andere looptechniek. Juist omdat je minimaal gedempt wordt moet je wel correct landen. Ook het veel directere grondgevoel hielp mij in mijn transitie. Je voelde direct of je looptechniek goed was of niet. Maar ook omdat ik overtuigd was dat de “gewone” schoenen eigenlijk niets toevoegen. Je hebt ze niet nodig om goed en hard te kunnen lopen.
Mijn snelste halve marathons liep ik op minimalistische schoenen. Niet dat je sneller gaat lopen van deze schoenen, maar ik kon na jaren weer pijnvrij voluit trainen. En dat werpt dan zijn vruchten af.
Met de schoenen heb ik flink geëxperimenteerd. Zo’n 20 jaar geleden waren er nog niet veel merken die minimalistische schoenen produceerde. Maar die er waren heb ik allemaal gehad. Tegenwoordig zijn er een aantal grote merken die zich helemaal op minimalistische schoenen hebben gericht. Een bekende is die met die 5 tenen. Voor iedere sport en daarmee type ondergrond is er wel een minimalistische schoen.
Al 20 jaar loop ik nu op minimalistische schoenen. Tegenwoordig voornamelijk in de natuur op de trails. Naast de minimalistische trailschoenen die ik nu heb, loop ik ook op sandalen. Hardloopsandalen. Ze worden speciaal hiervoor gemaakt. Grote voordeel van het lopen op sandalen zijn droge voeten (tenzij het regent), maar ook de ruimte die je voet en tenen hebben. Hierdoor ook geen blaren. Er zijn tegenwoordig veel merken minimalistische schoenen en sandalen. Je kan kiezen hoe dik je de zool wilt hebben. Een dunne zool voor meer grondgevoel of een wat dikkere zool voor toch wat comfort. En net als bij “gewone” schoenen; keuze in type zool voor grip. Voor de weg, trail, bergen of water. Er zijn zelf speciale sokken verkrijgbaar met een (beperkte) slijtvaste zool waarmee je het gevoel krijgt op blote voeten te lopen.
En lopen op blote voeten doe ik ook weleens. Als het echt kan.
Inmiddels ben ik zo gewend aan deze type schoenen dat ik in het dagelijks leven ook op minimalistische schoenen loop.
Absoluut niet. Ook ik heb nog wel eens wat. Laatst nog een kleine kuit verrekking. En met mijn betere looptechniek en sandalen aan wordt ik ook gewoon moe van lange afstanden lopen. En ook ik mis wel eens een boomwortel waardoor je een buikschuiver maakt. En die snelheid heb ik ook niet meer. De jaartjes spelen hierin ook een rol. Maar wat ik wel heb, is plezier in het lopen!
Heb je vragen over schoenen, sandalen, de transitie, etc.? Spreek mij aan. Ik ben bij bijna ieder event aanwezig.
Met onze routes variërend van 5 tot 109km hebben wij voor iedere hardloper een passende en uitdagende trail. Onze routes zijn prachtig en de sfeer is altijd gemoedelijk.
Bekijk onze Trail Events kalender eens. Wanneer kom jij je grenzen verleggen?
Met behulp van cookies kunnen we analyses maken en jouw ervaring op onze website verbeteren, lees meer. Ik snap het